Cóż mogę ja, człowiek?

- Mało, wiem, że mało. Możesz jednak uczynić, co ja czynię. Niewiele to, prawie nic, ale większą jest ofiara pokornego serca niż złota ofiara bogacza. Możesz iść moją drogą, tu i tam, i wszędzie.   I choćbyś miał w duszy tysiąc zgryzot, a w sercu morze łez, znajdź jednak na jego dnie uśmiech. Położysz go na spłakanych oczach, a uśmiechną się. Położysz go na ustach spragnionych, a wyda się im jak kropla rosy. Położysz go na serce zziębnięte i ogrzejesz je. Pokażesz go duszy udręczonej, a ona na moment jeden zapomni o udręczeniu. Uśmiechem miłości zapełnisz noc bezsenną i pełną zgryzoty, zetrzesz nim z warg ludzkich słowo przekleństwa. Uśmiech jest wielkim szczęściem ludzi bardzo biednych, którzy sami już go w sobie nie znajdą. Uśmiech jest złotym dzieckiem miłości, a oni mają serca wyschnięte, już bez miłości. Trzeba im ją przypomnieć.

 

[dialog pisarza ze słonecznym promieniem z "Bezgrzesznych lat"]

 

 

Urodził się 8 stycznia 1884 r. w Stryju. Studiował filologię polską i romańską najpierw we Lwowie potem w Paryżu. W latach 1905 – 1914 był stałym recenzentem teatralnym „Słowa Polskiego”, a  od 1914 r. kierownikiem literackim teatru lwowskiego, później kijowskiego Teatru Polskiego. Od 1915 r. pełnił w Kijowie funkcję Prezesa Związku Dziennikarzy Polskich. Jako krytyk literacki i teatralny oraz felietonista współpracował z „Rzeczpospolitą", „Warszawianką” i „Kurierem Warszawskim”. W 1926 r. otrzymał nagrodę literacką za poemat „Pieśń o ojczyźnie", zaś w 1929 r. honorowe obywatelstwo Zakopanego, w którym często przebywał, angażując się w życie miasta, a  na stałe osiadł po powstaniu warszawskim. W 1966 r. otwarto tam muzeum biograficzne Makuszyńskiego. Odznaczony został Złotym Wawrzynem PAL. Zadebiutował zbiorem wierszy „Połów gwiazd” (1908) i humoreskami „Rzeczy wesołe" (1909),a potem stał się poczytnym poetą, pisarzem, felietonistą i krytykiem literackim. Szczególnie dużo uwagi poświęcił w swojej twórczości młodym czytelnikom. Jego książki zyskały niezwykłą popularność wśród młodzieży dzięki znajomości, psychiki odbiorcy Umiejętności konstruowania atrakcyjnej, często zaprawionej elementami sensacji fabuły. Optymizm, szlachetna postawa moralna zawsze sympatycznych i pełnych życia bohaterów, wiara w dobroć ludzką, współczucie dla pokrzywdzonych – to wartości wychowawcze jego książek. Makuszyński wytworzył własny styl, nacechowany humorem, liryzmem i gawędziarską swadą. Jego książki są poszukiwane w wielu krajach. Tłumaczone już były na język rosyjski, czeski, angielski, francuski, węgierski, hebrajski, litewski, słowacki i ormiański. Pisarz zmarł 31 lipca 1953 r. w Zakopanem.